درود بر شما! در صفحه 51 جلد نهم کتاب تاریخ هخامنشیان (به نام بررسی مهرهای تخت جمشید) که مرتضی ثاقب فر با قلم توانای خود آن را به پارسی برگردان نموده است، نمایی از مهر کوروش یکم پسر چیش پیش (به نام مهر شماره PFS 93*) دیده می شود که بر آن مهر سواری نشان داده شده است که نیزه بلند خود را به کمر دشمنی زده و دو نفر دیگر در زیر پاهای اسب دیده می شود. PFS مخفف PERSEPILIS FORTIFICATION SEAL (مهر باروی تخت جمشید) بوده و کد مهرهایی می باشد که در کاوش های تخت جمشید در بخش باروی این سکو پیدا شده است. از آنجا که خود همین مهر استوانه ای پیدا نشده و تنها اثر آن بر روی گل گل نبشته های دیگر تخت جمشید (PF 692 , PF 693) دیده می شود، خود مهر را به نام PFS* شماره گزاری کرده اند.به احتمال بسیار فراوان این سوار همان همان کوروش یکم است چرا که نوشته ای ایلامی در سوی چپ این نقش دقیقا به نام کوروش انشانی پسر چیش پیش اشاره نموده است. اکنون ما تلاش می کنیم نوشته ایلامی کنار این مهر را خوانش کرده تفسیری بر آن داشته باشیم.
ادامه مطلب ...یک نوشته کوتاه سه زبانه بر روی یک جام زرین که از دوران هخامنشیان به دست آمده است دیده می شود. این نوشته هم به زبان پارسی باستان، هم به زبان ایلامی هخامنشی (Achaemenid Elamite) و هم به زبان اکدی است. متن ایلامی هخامنشی این نوشته چنین نویسه گردانی (حرف نویسی) می شود:
.
vDa-ri-ya-ma-u-iš vsunki ir-ša-ir-ra
.
می دانیم نویسه های ایلامی برگرفته از همان نویسه های اکدی هستند. نخستین نویسه، نویسه اکدی DIŠ است. اما از آنجا که شیوه ما بر پرهیز از اکدی نویسی و گرایش به ایلامی نویسی است ما از شیوه نگارشی شادروان ریچارد ترود هالک (Richard T. Hallock) در کتاب گلنبشته های باروی تخت جمشید (Persepolis Fortification Tablets; 1969) پیروی نموده و این میخ عمودی را به عنوان یک قرارداد v (به معنی vertical ) می نویسیم. یادآوری می کنم که در نظام نگارشی ایلامی هخامنشی چنین نویسه هایی «نشانگر» (determinative) هستند، یعنی به خودی خود، آوایی نداشته و خوانده نمی شوند. این نویسه ها تنها ماهیت واژه ای که پس از آن آمده است را آشکار می سازد. نشانگر v به این معنی است که واژه آورده شده پس از آن یک «مرد» می باشد. از دیگر نشانگرها در نظام نوشتاری ایلامی می توان به یک میخ افقی اشاره کرد که در زبان اکدی نویسه AŠ بوده اما در روش حرف نویسی ایلامی آن را h برگردان می کنیم. h که همچون نشانگر v در نوشته های ایلامی خوانده نمی شود برگرفته از واژه horizontal به معنی افقی بوده و نمایانگر آن است که واژه آورده شده پس از آن یک جایگاه جغرافیایی است.
.
ادامه مطلب ...